مهارت های زندگی برای نوجوانان که شناخت آنها ضروریست
مهارتهای زندگی، به مجموعهای از مهارتهای اساسی گفته میشود که از طریق یادگیری یا تجربه مستقیم زندگی بهدست میآید. کسب مهارت های زندگی برای نوجوانان ضروری است تا آنها را قادر سازد رفتاری موثر در برابر مسائل و مشکلات داشته باشند؛ مسائل و مشکلاتی که معمولا در زندگی روزمره با آنها مواجه میشوند. مهارت های […]
توضیحات
مهارتهای زندگی، به مجموعهای از مهارتهای اساسی گفته میشود که از طریق یادگیری یا تجربه مستقیم زندگی بهدست میآید. کسب مهارت های زندگی برای نوجوانان ضروری است تا آنها را قادر سازد رفتاری موثر در برابر مسائل و مشکلات داشته باشند؛ مسائل و مشکلاتی که معمولا در زندگی روزمره با آنها مواجه میشوند.
مهارت های زندگی برای نوجوانان به چه معناست؟
نوجوانی، دورانی است که در آن تواناییهای فکری، جسمی، اجتماعی، عاطفی و سایر توانمندیهای فرد بسیار بالاست. اما بنا به دلایلی، نوجوانان توانایی استفاده از حداکثر ظرفیتهای خود را ندارند. یک نوجوان، باید به مجموعهای از ویژگیهای اجتماعی و قابلیتهای شخصی مجهز باشد تا با خود و سایر افراد در محیط اطراف تعامل داشته باشد.
مهارتهای زندگی، به مجموعه تواناییهایی گفته میشود که در تصمیمگیری در رابطه با مسائل مهم زندگی به شخص کمک میکند و راهحلهایی برای انواع مشکلات در اختیار او قرار میدهد. علاوهبر این، مهارتهای مورد نیاز برای برخورد مثبت با شرایط ناگوار و رسیدن به نتیجه مطلوب، مهارتهای زندگی نامیده میشود.
مهارتهای زندگی، بهعنوان مجموعهای از شایستگیهای روانی، اجتماعی و مهارتهای بینفردی نیز تعریف میشود که به افراد در تصمیمگیری آگاهانه، حل مشکلات، تفکر انتقادی و خلاقانه، برقراری ارتباط مؤثر، ایجاد روابط سالم، همدلی با دیگران و کنارآمدن با مشکلات و مدیریت زندگی در شرایطی سالم کمک میکند.
از طرف دیگر، مهارتهای زندگی، تواناییهایی برای رفتار سازگارانه و مثبت هستند. این مهارتها نوجوانان را قادر میسازند تا بهطور موثر با خواستهها و چالشهای زندگی به مقابله بپردازند و یک زندگی راحت و سالم را تضمین میکنند.
طبقههای مهارتهای زندگی
مهارتهای زندگی، به سه دسته کلی طبقهبندی میشوند:
- مهارتهای تفکر: مهارتهای تفکر، به مهارتهایی گفته میشود که با استفاده از توانایی تحلیلی، تفکر خلاقانه و انتقادی، توسعه مهارتهای حل مسئله و بهبود تواناییهای تصمیمگیری، قوه منطقی مغز را تقویت میکند.
- مهارتهای اجتماعی: مهارتهای اجتماعی شامل مهارتهای بین فردی، ارتباطی، رهبری، مدیریتی، حمایتی و همکاری تیمی است.
- مهارتهای عاطفی: مهارتهای عاطفی، شامل شناخت و رابطه درست با خود است. بنابراین، خودمدیریتی، شامل مدیریت احساسات، عواطف، استرس و مقاومت دربرابر فشار همسالان و خانواده خواهد بود.
چرا یادگیری مهارت های زندگی برای نوجوانان ضروری است؟
آموزش مهارت های زندگی برای نوجوانان، به تواناییهای اساسی اشاره دارد که به نوجوانان در توسعه مهارتهای موردنیاز برای مواجهه با واقعیتهای زندگی کمک میکند.
در محیطی که دائما در حال تغییر است، داشتن مهارتهای زندگی، بخشی ضروری از توانایی مقابله با چالشهای روزمره است. تغییرات گوناگون اقتصادی، اجتماعی و فناوری بر آموزش، کار، سرگرمی و زندگی خانگی تأثیر میگذارند. برای مقابله با سرعت فزاینده و تغییر زندگی مدرن، نوجوانان به مهارتهای زندگی جدید مانند توانایی مقابله با استرس، ناامیدی و انعطافپذیری نیاز دارند.
منافع فردی
مهارتهای زندگی، نوجوانان را قادر میسازد تا موضوعات جدید بیاموزند؛ بر رفتار خود کنترل داشته باشند و تصمیمات آگاهانه بگیرند. در فرآیند آموزش مهارت های زندگی برای نوجوانان، آنها نهتنها یاد میگیرند که چگونه به حفظ سلامت خود کمک کنند؛ بلکه درک کاملی از عوامل بیولوژیکی، روانی و اجتماعی که بر رشد آنها تأثیر میگذارد نیز پیدا میکنند.
در زندگی روزمره، رشد مهارتهای زندگی به نوجوانان کمک میکند تا:
– روشهای نوین تفکر و حل مسئله را جستجو کنند.
– تأثیر اعمال خود را درک کنند و به جای سرزنش دیگران، مسئولیت کارهای خود را بپذیرند.
– موقعیتهای زندگی خود را تجزیه و تحلیل کنند و سپس تصمیم درستی بگیرند.
– احساس خودآگاهی و قدردانی بیشتری نسبت به دیگران داشته باشند.
همچنین، آموزش مهارت های زندگی برای نوجوانان مفید است تا اعتمادبهنفس خود را توسعه دهند و برای مقابله با تغییرات و چالشهای مهم آماده شوند.
منافع کاری
نوجوانان با آموختن مهارتهای زندگی، یاد میگیرند تا با توسعه توانایی احقاق حقوق و درک مسئولیتهای خود نقش بهسزایی در زندگی بزرگسالی و کاری آینده خود داشته باشند. نهتنها موفقیت تحصیلی، بلکه توسعه مهارتهای کلیدی اشتغالپذیری از جمله توانایی خودمدیریتی، حل مشکلات و درک محیط کسبوکار، سازگاری با دیگر اعضای تیم، مدیریت زمان و افراد، سازگاری با نقشهای مختلف و محیطهای کاری انعطافپذیر و پتانسیل رهبری، عواملی هستند که بر آینده کاری نوجوانان اثر میگذارند.
منافع اجتماعی
برنامه مهارتهای زندگی، به نوجوانان یاد میدهد که با دیگران همدلی کنند و بین گوشدادن و شنیدن تمایز قائل شوند. علاوهبر این، به آنها کمک میکند تا از ارتباط نادرست، واکنش بیش از حد و سوء تعبیر جلوگیری کنند. توسعه مهارتهای زندگی، به آنها کمک میکند تا روابط سالمی با خانواده و دوستان بهوجود آورند. هر چه بیشتر مهارتهای زندگی را بهصورت فردی توسعه دهیم، این مهارتها بیشتر بر زندگی ما تاثیر میگذارند و نوجوانان سود بیشتری بهدست میآورند.
آموزش انواع مهارت های زندگی برای نوجوانان، شکاف بین عملکردهای پایه و مورد نیاز فردی و قابلیتهای افراد را پر میکند و به نوجوانان توانایی بیشتری برای تامین نیازها و خواستههای خود در جامعه کنونی میدهد. یادگیری این مهارتها، به آنها در پذیرش مسائل و چالشها کمک میکند. آموزش مهارتهای زندگی به نوجوانان در نشاندادن رفتار مطلوب اجتماعی و درونیکردن این رفتار موثر است. در کل، آموزش مهارتهای زندگی به نوجوانان یاری میرساند که بر دشواریهای زندگی خود غلبه کنند.
اصلیترین مهارت های زندگی برای نوجوانان
توسعه مهارتهای مختلف به نوجوانان کمک میکند تا تجربههای بهتری در زندگی داشته باشند. برخی از انواع مهارت های زندگی برای نوجوانان عبارتند از:
مدیریت زمان
مدیریت زمان، به نوجوانان کمک میکند تا از تعلل در کارها و جاماندن از فعالیتهای خود جلوگیری کنند. نوجوانان همچنین میتوانند در زمان کمتر کارهای بیشتری انجام دهند که در سنین بالاتر، به ایجاد تعادل بین کار و زندگی به آنها کمک میکند.
مدیریت مالی
سواد مالی به نوجوانان یاری میرساند تا بدهکار نباشند و پسانداز خود را افزایش دهند. باید نوجوانان را تشویق کنید تا عادت پسانداز را در خود پرورش دهند. بهعنوان مثال، آنها را تشویق کنید که بخشی از پول توجیبی را برای پسانداز خود کنار بگذارند. نوجوانان باید به ابزارهای بودجهبندی و دیگر ابزارهای مالی دسترسی داشته باشند. بهعنوان مثال، یک برنامه ردیاب بودجه میتواند به آنها کمک کند تا به کنترل هزینههای خود بپردازند.
هدف گذاری و برنامهریزی
ممکن است نوجوانان اهداف و رویاهای بزرگی در سر داشته باشند. هدفگذاری و برنامهریزی ساختاریافته، میتواند به نوجوانان کمک کند به پتانسیل خود برسند و استعدادها و نقاط قوت بالقوه خود را برای دستیابی به اهداف مشخص بهکار گیرند. به این منظور، آنها باید اهداف و جاه طلبیهای خود را بنویسند و یک رویای بزرگ را به مراحل کوچکتر تبدیل کنند.
مهارتهای ارتباطی
زمانی که نوجوانان مهارتهای ارتباطی خود را توسعه میدهند، میتوانند افکار و نظرات خود را با وضوح بیشتری بیان کنند. آنها همچنین یاد خواهند گرفت که بهتر گوش فرا دهند که به جلوگیری از درگیریها و سوءتفاهمهای غیرضروری کمک میکند.
مهارتهای تصمیمگیری
مهارتهای تصمیمگیری، شامل توانایی در تصمیمگیری مستقل و مسئولیتپذیری در قبال اعمال خود است. نوجوانان، باید در ارزیابی پیامدهای آتی اعمال فعلی خود و دیگران ماهر باشند و تاثیر تصمیمهای خود و اطرافیان را تجزیه و تحلیل کنند. این مهارت کلیدی، به احساس استقلال و همچنین رضایت کمک میکند.
مهارت حل مساله
تفکر انتقادی و مهارتهای حل مسئله، مهارتهای اولیه زندگی برای موفقیت هستند. زیرا در شناسایی مشکلات و راهحل به نوجوانان کمک میکند. با چنین مهارتی، آنها میآموزند که مشکلات بزرگ را به مشکلات کوچکتر تقسیم کنند و سپس، در رابطه با راهحلهای مختلف به تفکر بپردازند. بر همین اساس، آموزش انواع مهارت های زندگی برای نوجوانان، توانایی تفکر انتقادی را در فرد افزایش میدهند که بر افزایش سطح فعالیت در زندگی، مسئولیتپذیری در شغل و برنامهریزی بهتر برای آینده تاثیرگذار خواهد بود.
مهارت خود مدیریتی
مهارتهای خودمدیریتی، به مهارتهایی اطلاق میشود که کانون کنترل درونی را افزایش میدهند. بهطوری که فرد معتقد است که میتواند در جهان تغییر ایجاد کند. عزتنفس، خودآگاهی، مهارتهای خودارزیابی و توانایی هدفگذاری نیز بخشی از دسته کلیتر مهارتهای خود مدیریتی هستند. همچنین، این مهارتها به فرد کمک میکنند که به کنترل خشم، غم و اضطراب خود بپردازند.
مدیریت استرس
توانایی کنترل عواطف، خلقوخوی خود و خشم نسبت به دیگران تحت تعریف مهارتهای مدیریت استرس قرار میگیرد که به فرد احساس کنترل و توانمندی میدهند. تکنیکهای مدیریت استرس، به افزایش ارزش خود، کاهش استرس، غم و اضطراب و افزایش کیفیت عمومی زندگی کمک میکنند. برای اینکه فردی سالم و قوی باشد، توسعه مهارتهای مدیریت استرس بسیارمهم است.
پذیرش چالشها
یکی از مهمترین مهارت های زندگی برای نوجوانان، انعطافپذیری است: توانایی مقابله با چالشها، عدم عقبنشینی درصورت شکست و ادامه تلاش. نوجوانان، در محیطی با ساختار مناسب یاد میگیرند که بیشتر بر تلاش تمرکز کنند تا موفقیت. برای این منظور، محیط باید بهگونهای باشد که نوجوانان به احساس امنیت دست یابند.
مراقبت از خود
سلامتی و بهداشت، مهارتهای کلیدی زندگی هستند که همه نوجوانان باید آن را بیاموزند. از مسواکزدن دندانها تا شستن دستها و پوشیدن لباسهای تمیز – یادگیری مراقبت از خود، برای رشد و توانایی آنها در انجام کارها بهطور مستقل بسیارمهم است.
انجام دادن کارهای خانه
هرچند که انجامدادن کارهای خانه برای نوجوانان خوشایند نیست؛ اما میتواند مهارتهای ارزشمندی به آنها بیاموزد. درک اینکه چرا تمامی اعضای خانواده باید در انجام کارها همکاری کنند، برای آینده آنها مهم است.
جمعبندی
اهمیت مهارت های زندگی برای نوجوانان، غیرقابل انکار است و ابزاری کاربردی برای زندگی روزمره ارائه میدهد تا آنها را برای اتفاقات غیرمنتظره زندگی آماده کند. آموزش مهارتهای زندگی به نوجوانان، سلامت ذهنی، جسمی و رفتارهای اجتماعی آنها را بهبود میبخشد و در کاهش مشکلات اجتماعی و رفتارهای مخرب نقش بهسزایی دارد. والدین، در توسعه مهارتهای زندگی نوجوانان نقش مهمی دارند. آنها باید با نوجوانان ارتباط برقرار کنند و فرصتهایی برای تعاملات دو طرفه با فرزندان خود بهوجود آورند.
سوالات متداول
- بهترین روش آموزش مهارت های زندگی برای نوجوانان چیست؟
بازیهای تعاملی، سناریوهای واقعی زندگی و کارگاههای آموزشی برخی از بهترین روشهای این امر هستند.
- چالشهای آموزش مهارت های زندگی برای نوجوانان را نام ببرید؟
برخی از نوجوانان به حرفهای والدین گوش فرا نمیدهند یا به عواقب کارهای خود فکر نمیکنند که این امر آموزش مهارتهای زندگی به آنها را دشوار میسازد.
- وظیفه والدین پیش از شروع آموزش مهارت های زندگی برای نوجوانان چیست؟
والدین ابتدا باید مهارتها را بررسی و آشنایی لازم را با آنها کسب کنند و سپس روشهای آموزشی و تکنیکهای متفاوت آموزش را یاد بگیرند.